Nieuwe Vlaams Bouwmeester stelt kwalitatieve collectiviteit voorop
Geschreven op 12 november 2020Afgelopen zomer werd onze nieuwe Vlaams Bouwmeester aangesteld, de adviseur van de Vlaamse Regering als het op architectuur aankomt. Het mandaat van Leo Van Broeck neemt een einde en de fakkel wordt doorgegeven aan Erik Wieërs. Hij studeerde af als architect in 1987 aan de Universiteit van Antwerpen en doceerde er later ook. Ondertussen is hij (mede)oprichter van diverse bureaus waaronder het Antwerpse Collectief Noord architecten.
Streven naar kwalitatief architectuurniveau in Vlaanderen
Het is de missie van de Vlaams Bouwmeester om samen met zijn team te streven naar een kwalitatief architectuurniveau in Vlaanderen. Dat doen ze concreet door Vlaamse steden en gemeentes bij te staan bij het ontwerpen van gebouwen en bij het inrichten van publieke ruimtes. Hij zet als het ware de grote lijnen uit waar en hoe we in de komende vijf jaar de stenen zullen leggen.
Zo wordt een visie gevormd die de ontwerpen positief beïnvloed maar ook de materialisatie, beleving en inplanting ervan. Ook bij overheidsopdrachten is het de Bouwmeester zijn taak om de deelnemende architecten te selecteren aan de hand van de Open Oproep.
De natuur beschermen met doordachte architectuur
Naast het standaard takenpakket van het Bouwmeesterschap, heeft elke Vlaams Bouwmeester nog andere bepaalde speerpunten die hij gedurende zijn mandaat naar voor schuift. Leo Van Broeck onderstreepte de kwetsbaarheid van de natuur en vooral hoe we die kunnen beschermen met doordachte architectuur. De versnipperde ruimtelijke ordening moet plaats maken voor woonvormen die minder ten koste gaan van de natuur. Alleen op die manier kunnen we een duurzame toekomst garanderen.
Autoluwe groenzones midden in de stad
Ook wij als projectontwikkelaar zijn ons daarvan bewust. In projecten zoals ’t Groen Kwartier in Antwerpen en De Nieuwe Dokken in Gent worden groene en autoluwe woonbuurten gecreëerd midden in het stadscentrum. De parkjes tussen de gebouwen zijn enerzijds voor de bewoners een plek waar ze tot rust kunnen komen, waar kinderen kunnen ravotten, waar een moestuin aangelegd kan worden etc. Anderzijds vormen de collectieve buitenruimtes ook veilige doorsteken voor de omgeving.
Deze interacties maken deel uit van de ontwikkeling en laten de buurt herleven. Ook in Zwevegem worden de 2 groene gebouwen omringd door een omvangrijke bloemenweide. Bovendien worden alternatieve en duurzame transportmiddelen aangemoedigd door de vlotte verbinding via de fietsostrade ‘het Guldensporenpad’.
Kwalitatieve collectiviteit
Alhoewel de klimaatopwarming een actueel en belangrijk thema blijft, focust Erik daarnaast ook op kwalitatieve collectiviteit. Onze bevolkingsaantallen nemen als maar toe maar onze infrastructuur moet daar ook tijdig op aangepast zijn. Hoe kunnen we denser leven maar toch diezelfde woonkwaliteit blijven behouden?
We hebben allemaal een kleine schrik om af te wijken van de traditionele verkaveling
We hebben allemaal een kleine schrik om af te wijken van de traditionele verkaveling maar de demografische groei verplicht ons om creatieve alternatieven te ontwikkelen. Erik Wieërs wil eerst en vooral de Vlaming laten kennis maken met collectieve woonmodellen.
Er bestaan ondertussen voldoende pilootprojecten die de kwaliteiten zwart op wit kunnen aantonen. Bovendien is het belangrijk om te onthouden dat die innovatieve woontypologieën de dorpse ervaring niet hoeven uit te sluiten. Zolang het privatieve aspect blijft gevrijwaard, kan collectieve woningbouw zeker aan die behoeftes voldoen. Verder resulteert de ruimtelijke krimp ook in een groter aandeel aan groene publieke ruimtes. Dat maatschappelijke luik van waardevolle architectuur houdt Erik voorop en hij wil op dat vlak zeker een verschil maken.
Innovatieve woontypologieën hoeven de dorpse ervaring niet uit te sluiten